လူမိုက္တို႔သြားရာလမ္း
သိပၸံပညာရွင္မ်ား ဗုဒၶ၏ စြယ္ေတာ္(သြား)ကို စစ္ေဆးၾကၿခင္း.......
October 26, 2011 ရက္ ၊ 8:06pm တြင္ ksw ေရးသားခဲ့ေသာ ဘေလာ့ျဖစ္ပါသည္ ။
စာပို႕ရန္ View Blog
သိပၸံပညာရွင္မ်ား ဗုဒၶ၏ စြယ္ေတာ္(သြား)ကို စစ္ေဆးၾကၿခင္း
ဗုဒၶပြင့္ေပၚခဲ့တာက (BC 623)ဆိုေတာ့၊ ဗုဒၶက ခရစ္ေတာ္ထက္ ၆၂၃ ႏွစ္ ပိုေစာခဲ့သလို၊ မိုဟာမက္ ေပၚခဲ့တာက(AD 570)ဆိုေတာ့ ဗုဒၶ က မိုဟာမက္ ထက္လည္း
ႏွစ္ေပါင္း (၁၁၉၃)ႏွစ္ ပိုေစာခဲ့ေတာ့ ၊ ယခု တရုတ္ၿပည္မွာ ရွိေနတဲ့ ဗုဒၶရဲ႕စြယ္ေတာ္(သြား) ရဲ႕ သက္တမ္းဟာ ႏွစ္ေပါင္း(၂၆၃၃) ႏွစ္ရွိေနပါၿပီ။ အဲဒီေလာက္ သက္တမ္းရွိၿပီၿဖစ္တဲ့ သြားအေပၚမွာ
သံသယမကင္းၿဖစ္ေနတဲ့ အေနာက္တိုင္း သိပၸံပညာရွင္တို႕ကအဲဒီ့ သြားကို Genetic Engineering နည္းနဲ႕ စမ္းသပ္ စစ္ေဆးလိုပါတယ္လို႕ အၾကိမ္ၾကိမ္ေတာင္းဆိုလို႕ တရုတ္အစိုးရက
ခြင့္ၿပဳလိုက္ေတာ့ သိပၸံပညာရွင္တို႕စမ္းသပ္ေတြ.ရွိခ်က္ေတြကေတာ့
(၁)ဒီသြားဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း(၂၆၀၀)ခန္႕ကသြားဆိုတာ မွန္ကန္ပါတယ္တဲ့
(၂)လူသားတဦးရဲ႕သြားဆိုတာလဲ မွန္ကန္ပါတယ္တဲ့
(၃)၎သြားထဲမွာပါတဲ့ DNA(Deoxyribo Nucleic Acid) ဟာ သာမန္လူသားတဦးရဲ့ DNA နဲ႕မတူဘဲ Supreme Lord(အၿမင့္ၿမတ္ဆံုးအရွင္သခင္) ရဲ႕ DNA အၿဖစ္ ေကာက္ခ်က္ခ်ပါတယ္တဲ့
အဲဒီသိပၸံေတြ.ရွိခ်က္ထြက္လာစဥ္မွာဘဲ အေနာက္အုပ္စု အစိုးရေတြက သူတိုရဲ႕ သိပၸံပညာရွင္ေတြကို စမ္းသပ္မႈကို ခ်က္ခ်င္းရပ္လိုက္ဖို႕အမိန္႕ထုတ္လိုက္ပါတယ္တဲ့။
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ဗုဒၶဘာသာကမၻာေက်ာ္သြားမွာကိုမၿဖစ္ေစခ်င္လို.ပါတဲ့။ အေနာက္အုပ္စု/ အေမရိကန္ ႏွင့္ တရုတ္ တို႕ ပါ၀ါ ၿပိဳင္ေနခ်ိန္လဲ ၿဖစ္ေနတယ္ေလ။
သိပၸံပညာတိုးတက္မႈဟာ ဒီေနရာမွာက်ေတာ့ ဗုဒၶဘာသာအတြက္ ေကာင္းမြန္ေနပါတယ္ သူငယ္ခ်င္းတို ့ေရ
မွတ္ခ်က္ =ျမန္မာ အင္ဂ်င္နီယာ ဖိုရမ္ မွ ကူးယူတင္ျပခ်င္းျဖစ္ပါေၾကာင္း၀န္ခံ အပ္ပါသည္။
ခရစ္ယန္ဘာသာေရး
မူလအစမွာ ဂ်ဳးဘာသာမွစတင္ခဲ့သည္။ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးတို႔သည္ ေမာေရွ၏ ပညတ္တရား (၁၀) ပါးကို အေျခခံျပီး ကၠဳသေရလ ဟုေခၚေသာ အစၥေရးလူမ်ိဳး မ်ားကိုးကြယ္သည့္ ဘုရားျဖစ္သည္။ ခရစ္ေတာ္ သခင္ေယရႈ ဖြားျမင္ျပီးျပီး၊ ဘုရားသခင္သည္ လူ႔အသြင္ျဖင့္ ကမၻာေလာကသို႔ ၾကြလာျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေၾကျငာခဲ့ရာတြင္ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးမ်ားက လက္မခံႏိုင္ပဲ သခင္ေယရႈကို ကားတိုင္ေပၚတင္သတ္ရန္ ေရာမအာဏာပိုင္မ်ားကို ေတာင္းဆိုကာ အေသသတ္ခဲ့သည္။ သခင္ေယရႈေသလြန္ျပီး ၃ ရက္ေျမာက္တြင္ က်မ္းစာလာသည္အတိုင္း အေလာင္းေတာ္ေပ်ာက္ဆံုးသြားျပီး ရွင္ျပန္ထေျမာက္ကာ ရက္၄၀လံုး ထြက္ေျပးပုန္းေရွာင္သြားေသာ တမန္ေတာ္မ်ားကို ကိုယ္ထင္ျပသခဲ့ျပီး လူေပါင္းမ်ားစြာေရွတြင္ ေကာင္းကင္ဘံုသို႔ စ်န္ပ်ံၾကြသြားခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ပိုင္းတြင္ သန္႔ရွင္းေသာဝိညာဥ္ (Holy Spirit) က်န္ရစ္ခဲ့ျပီး ခရစ္ယန္မ်ားသည္ ၃ ပါးတစ္ဆူအျဖစ္၊ ဘုရာသခင္ (ခမည္းေတာ္)။ သခင္ေယရႈ (သားေတာ္) ႏွင့္ သန္႔ရွင္းေသာဝိညာဥ္ေတာ္ (၃)ပါးကို တဆူတည္းအျဖစ္သတ္မွတ္ကိုးကြယ္ၾကသည္။
ခရစ္ယန္ဘာသာတြင္ ဘုရားသခင္၏ ၀ိညာဥ္ေတာ္မႈတ္သြင္းျပီး လူသားမ်ားအားေရးသားေစသည့္ သမၼာက်မ္း ကို ဘုရားသခင္၏ ေျပာစကားအျဖစ္မွတ္ယူထားၾကသည္။ သခင္ေယရႈ မေမြးဖြားမီက ေရးသားခဲ့ေသာ က်မ္းမ်ားကို ဓမၼေဟာင္းက်မ္း ဟုေခၚျပီး၊ သခင္ေယရႈေမြးဖြားျခင္း (Christmas) ေနာက္ပိုင္းေရးသားေသာ က်မ္းမ်ားကို ဓမၼသစ္က်မ္း ဟုေခၚသည္။ အပါတ္စဥ္ တနဂၤေႏြေန႔ကို ဥပုဒ္ေန႔အျဖစ္သတ္မွတ္ကာ စုေပါင္းကိုးကြယ္၀တ္ျပဳၾကသည္။ ဂိုဏ္အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိသည့္အနက္ ရိုမန္ကက္သလစ္ နွင့္ ပရိုတက္စတင့္ ၂မ်ိဳးသည္ အဓိကကြဲျပားေသာ ဂိုဏ္းႏွစ္ခုျဖစ္သည္။ ဂိုဏ္မ်ားသည္ Doctrine ဟုေခၚေသာ က်င္ဝတ္၊က်င့္ထံုးႏွင့္ အယူအဆမ်ား အနည္းႏွင့္အမ်ား ကြဲျပားၾကသည္။
ရိုမန္ကတ္သလစ္ တြင္ ဘုန္ေတာ္ၾကီး ပုပ္ရဟန္းမင္း ကို ဦးေသွ်ာင္အျဖစ္ထားျပီး ဗဟိုဦးစီးစနစ္ဆန္ေသာ စနစ္ျဖစ္သည္။ ရိုမန္ကတ္သလစ္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ားတြင္ ဘရားသာ၊ ဖာသာ၊ မာသာ (Father, Mother) စသျဖင့္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ားကို ေခၚဆိုျပီး ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဘုန္းၾကီးမ်ားကဲ့သို႔ ငယ္စဥ္ကတည္းက လံုးဝအိမ္ေထာင္မရွိေသာ လူပ်ိဳ၊အပ်ိဳမ်ားျဖစ္သည္။ အိမ္ေထာင္က်သြားပါက ဘုန္းေတာ္ၾကီးဘဝမွ ထြက္ရသည္။ ပရိုတက္စတင့္ဂိုဏ္း၀င္ေသာ မက္သဒစ္ (Methodist)၊ ဘက္သဒစ္ (Baptist)၊ အင္ဂလိကန္ (Englican)၊ လူသာရီယန္ (Lutherian) စသည္တို႔မွ ဘုန္ေတာ္ၾကီးမ်ားမွာ အိမ္ေထာင္ျပဳခြင့္ရွိသည္။
ပရိုတက္စတင့္ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ား တနဂၤေႏြ ဘုရားဝတ္ျပဳျခင္းတြင္ ဓမၼသီခ်င္း သီဆိုခ်ီးမြမ္းျခင္၊ ဆုေတာင္းျခင္း၊ အလွဴေငြေကာက္ခံျခင္း၊ သံစံုသီခ်င္း သီဆိုတီးမွဳတ္ျခင္း၊ သမၼာက်မ္းစာ ဖတ္ရြတ္ျခင္း၊ စသည့္အစီအစဥ္မ်ား တရားေဒသနာ (Sermon) ေဟာၾကားျခင္းျဖင့္ အဆံုးသတ္ၾကသည္။ ခရစ္ေတာ္ လက္၀ါးကပ္တိုင္ ေပၚတြင္ အေသခံျခင္းသည္ ယံုၾကည္သူ ခရစ္ယာန္မ်ားကို အျပစ္မွလႊတ္ျခင္းအထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ပြဲေတာ္ေပးျခင္း (မုန္႔ႏွင့္စပ်စ္ရည္ သံုးေဆာင္ျခင္း)ကို အမ်ားအားျဖင့္ တစ္လတစ္ၾကိမ္ခန္႔ ျပဳလုပ္ဝတ္ျပဳေလ့ရွိသည္။ ရိုမင္ကတ္သလစ္ ဘာသာဝင္မ်ားတြင္ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာ မ်ားကဲ့သို႔ အလြတ္ရြတ္ဖတ္ျခင္းမ်ားစြာရွိျပီး၊ ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ားလည္း တရားထိုင္ျခင္း (Meditation) မ်ားလုပ္ေဆာင္ၾကသည္။
ခရစ္ယာန္ဘာသာေရးပြဲလမ္းသဘင္မ်ားတြင္ သခင္ေယရႈေမြးဖြားျခင္း အထိမ္းအမွတ္ ခရစ္စမတ္ပြဲေတာ္၊ (Christmas) သခင္ေယရႈ ရွင္ျပန္ထေျမာက္ျခင္း အီစတာပြဲေတာ္(Good Friday and Easter Sunday)၊ သန္႔ရွင္းေသာ ဝိညာဥ္ ဆင္းသက္ျခင္း ပင္ေတကုေတၱပြဲ (Pentecost) စသည္တို႔ျဖစ္ၾကသည္။
ခရစ္ယာန္
“သခင္ေယရွဳကို ခရစ္ေတာ္အျဖစ္ယံုၾကည္သက္၀င္သူ (သို႔) သခင္ေယရွဳ၏သြန္သင္ ေသာတရားကို လိုက္ေလွ်ာက္ေသာသူ ” တို႔ကို ခရစ္ယာန္ျဖစ္သည္ဟု Webster’s Dictionary က အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုထားပါသည္။ ခရစ္ယာန္ဟူသည္ မည္သို႔ေသာအရာျဖစ္သည္ ဟူေသာအခ်က္မွ အစ ျပဳရန္အလြန္သင့္ေတာ္သည္္။ သို႔မဟုတ္ တျခားေလာကီပိုင္းဆိုင္ရာ အနက္ဖြင့္သည္နည္းတူ ခရစ္ ယာန္ဟူေသာစကားလံုးကို သမၼာတရားေဖာ္ျပခ်က္ႏွင့္ မကိုက္ညီပဲမွားယြင္းစြာ ေဖာ္ျပႏူိင္ပါသည္။
ခရစ္ယာန္ဟူေသာစကားလံုးကို ဓမၼသစ္က်မ္းထဲတြင္ သံုးႀကိမ္တိုင္တိုင္ေတြ႔ရွိႏူိင္သည္။ (တ၊ ၁၁း၂၆၊ ၂၆း၂၈၊ ၁ေပ၊ ၄း၁၆)။ သခင္ေယရွဳ၏ေနာက္လိုက္တပည့္ေတာ္တို႔၏ အက်င့္စရိုက္၊ အျပဳအမူ၊ အေျပာအဆိုတို႔သည္ ခရစ္ေတာ္ႏွင့္တူေသာေၾကာင့္ အႏိၱအုတ္ၿမံဳ႕တြင္ သူတို႔ကို “ ခရစ္ယာန္မ်ား “ ဟုပထမအႀကိမ္ေခၚခဲ့ပါသည္ (တ၊ ၁၁း၂၆)။ မယံုၾကည္သူတို႔က ယံုၾကည္သူတို႔ကို ေနာက္ေျပာင္ ေသာသေဘာမ်ိဳးျဖင့္ ခရစ္ယာန္မ်ားဟု ေခၚျခင္းျဖစ္သည္။ ၄င္း၏အဓိပၸါယ္သည္ “ ခရစ္ေတာ္ပိုင္ဆိုင္ ေသာအဖြဲ႕ ” သို႔ “ ခရစ္ေတာ္၏ ေနာက္လိုက္သူမ်ား ” ျဖစ္သည္။ ၄င္းသည္ Webster’s Dictionary ထဲတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ အနက္ဖြင့္ဆိုခ်က္ႏွင့္ ညီညႊတ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ကက္သလစ္သာသနာ သမိုင္းေၾကာင္း
ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကက္သလစ္သာသနာစတင ္၀င္ေရာက္လာတာဟာ သာသနာျပဳပုဂိၢဳလ္ေတြ အားျဖင့္ မဟုတ္ပါဘူး။
ပုဂံေခတ္ နရသီဟပေတ့မင္း လက္ထက္(ျမန္မာသကၠရာဇ္-၆၄၆) ခရစ္ႏွစ္ ေအဒီ-၁၂၈၅ မွာ တ႐ုတ္ဘုရင္ ကူဗလိုင္ခန္က ပုဂံကို က်ဴးေက်ာ္စစ္ဆင္ႏႊဲခဲ့တယ္။ ဲဒီေနာက္ပိုင္း က်န္စစ္သား ဥမင္ရဲ႕ အတြင္းဘက္နံရံ တစ္ေနရာမွာ ခရူစူး အမွတ္အသားေတြနဲ႕ တန္ဆာဆင္ထားတဲ့ ပဒုမၼာၾကာပြင့္ တစ္ပြင့္ပံုကို ယခုတိုင္ ေတြ႕ရွိ ရပါတယ္။
သာသနာျပဳမ်ား မေရာက္လာခင္ ဘာသာ၀င္အခ်ိဳ႕ အရင္ဦးစြာ ေရာက္ႏွင့္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘာလို႕လဲဆုိေတာ့ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၄၉၆ မွာ ပဲခူးကို ေရာက္ရွိခဲ့တဲ့ အီတလီ ႏိုင္ငံ ဂ်င္ႏို၀ါ (Genoa) ၿမိဳ႕က Hieronimo ဆိုတဲ့ ကုန္သည္တစ္ဦးရဲ႕ မွတ္တမ္းအရ ပဲခူးၿမိဳ႕မွာေနစဥ္ ကြယ္လြန္သြားတဲ့ သူ႕ရဲ႕ မိတ္ေဆြကို ဘုရားေက်ာင္းပ်က္ တစ္ခုထဲမွာ သၿဂၤိဳလ္ခဲ့ရတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။
ေအဒီ ၁၄၉၇ ခုႏွစ္ Vasco di Gama က Good Hope အငူကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိ ၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဥေရာပတိုက္သား ကုန္သည္ပြဲစားေတြ အတြက္ အာရွတိုက္သို႕ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ဖို႕ရာ စီးပြားေရးလမ္းေၾကာင္း ပြင့္သြားပါတယ္။ အာရွတိုက္ကို ေရာက္လာတဲ့ ကုန္သည္ေတြနဲ႕ ေၾကးစားစစ္သားေတြရဲ႕ ၀ိညာဥ္ေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈအတြက္ အထူး တာ၀န္ ယူရတဲ့ Chaplain ေခၚဘုန္းေတာ္ႀကီး တစ္ခ်ိဳ႕လည္း ေရာက္ရွိလာၾကပါတယ္။
သူတို႕ အာရွတိုက္ကို လာတာဟာ ဥေရာပတိုက္သားေတြရဲ႕ ၀ိညာဥ္ေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈအတြက္ပါပဲ။
Malacca မွာရွိေနတဲ့ St. Francis Xavier ဟာ ၁၅၄၈-ဇန္န၀ါရီ-၂၀ ေန႕စြဲနဲ႕ သူ႕ရဲ႕ အထက္အႀကီးအကဲ St. Ignatius ဆီကို ပဲခူး ႏိုင္ငံအတြက္ သာသနာျပဳ အခ်ိဳ႕ေစလႊတ္ ေပးသင့္ေၾကာင္း အစီရင္ခံတင္ျပ ခဲ့ပါတယ္။
သူတို႕ရဲ႕ Jesuit အသင္းဂိုဏ္းက ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြဟာ ၁၆ ရာစု ကုန္ခါနီး မွာ ပဲခူးကို ႏွစ္ပါးတစ္တြဲ၊ ႏွစ္ပါးတစ္တြဲနဲ႕ ေလးပါး၊ ၁၇ ရာစု အစပိုင္းမွာ အင္း၀ကို ႏွစ္ပါးေရာက္ရွိခဲ့ၾကတယ္လို႕ သိရပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ္တို႕ ျမန္မာ့သမိုင္းမွာ သင္ရတဲ့ ငဇကၤာဟာ လူဆိုးဇာတ္လိုက္ပါပဲ။
သူရဲ႕ေပၚတူကီနာမည္က Philip di Britto လို႕ေခၚပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သူ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္မလာခင္ ကတည္းက ေပၚတူဂီ စစ္သားေတြဟာ ရခိုင္ဘုရင္မင္း ဖေလာင္း၊ မုတၱမစားေစာဗညား၊ ေတာင္ငူ ဘုရင္ တပင္ေရႊထီးနဲ႕ ဘုရင့္ေနာင္တို႕ထံမွာ အမႈထမ္းခဲ့ၾကတယ္ ဆိုတာ ဆရာႀကီး ဦးဘသန္းရဲ႕ ေက်ာင္းသံုးျမန္မာ ရာဇ၀င္နဲ႕ အေျချပ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးသမိုင္း ပထမတြဲတို႕မွာ ေလ့လာေတြ႕ရွိရပါတယ္။ ငဇကၤာ ေခၚ ဒီဘရစ္တိုကေတာ့ ( ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၉၆၅) ေအဒီ-၁၆၀၃ မွာ ရခိုင္ဘုရင္မင္းရာဇာႀကီးလက္ေအာက္ခံအျဖစ္ အမႈထမ္းခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္ဘုရင္က ေတာင္ငူဘုရင္ကိုခြင့္ေတာင္းၿပီး ဒီဘရစ္တိုကို သူ႕ရဲ႕ ကိုယ္စား လွယ္အျဖစ္ သံလ်င္မွာထားပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း လူသူလက္နက္ အင္အား ေတာင့္တင္း လာတဲ့အခါမွာ ေတာင္ငူဘုရင္ ကိုေရာ ရခိုင္ဘုရင္ကိုပါ ေထာင္ထားျခား နား႐ံုမက မုတၱစားနဲ႕ပူးေပါင္းၿပီး ေတာင္ငူကို လုပ္ႀကံခဲ့ပါတယ္။
ေတာင္ငူဘုရင္ နတ္သွ်င္ေနာင္ကို ဖမ္းဆီး၊ သံလ်င္ကိုေခၚသြားၿပီး အရိပ္ေနေန အခက္ ခ်ိဳးခ်ိဳး အလုပ္ကုိ ခရစ္ယာန္တစ္ဦးကလုပ္ခဲ့ ပါ တယ္။ ဘာသာတရားရဲ႕အဆံုးအမ ဆိုတာ လိုက္နာက်င့္ႀကံဖို႕ ထားတာပါ။ မလိုက္နာ မက်င့္ႀကံရင္ မကိုးကြယ္တာနဲ႕ အတူတူ ပါပဲ။ သမိုင္းကေပးတဲ့ သင္ခန္းစာ လို႕ပဲ မွတ္ယူရမွာေပါ့။ ဒီသတင္းကို ၾကားတဲ့အခါ ျမန္မာ သကၠရာဇ္ ၉၇၅၊ (ေအဒီ-၁၆၁၅) မွာ အင္း၀ဘုရင္ မဟာဓမၼရာဇာ (ေခၚ) အေနာက္ဖက္လြန္မင္းက သံလ်င္ကိုစံုဆင္းၿပီး ၀န္းရံပါတယ္ သံလ်င္ကိုရတဲ့အခါ နတ္သွ်င္ေနာင္နဲ႕ ဒီဘရစ္တိုကို ကြပ္မ်က္၊ ေပၚတူဂီ စစ္သံု႕ပန္း (၄၀၀၀) ေက်ာ္ကို ဖမ္းဆီးၿပီး အင္း၀ကို ေခၚေဆာင္သြားပါတယ္။ အေနာက္ဖက္လြန္မင္းကို ဆက္ခံတဲ့ သာလြန္မင္း လက္ထက္မွာေတာ့ စစ္မႈထမ္းဖို႕ တစ္ခ်ိဳ႕ကို ခ်န္ထားၿပီး က်န္တဲ့သူေတြကို ခ်င္းတြင္းျမစ္ အေရွ့ဖက္ကမ္းမွာရွိတဲ့ ပရိမၼရြာကို ပို႕ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ခ်င္းတြင္းျမစ္နဲ႕ မူးျမစ္ၾကား တ၀ိုက္က ရြာေတြမွာ မိမိတို႕ ဘာသာကို လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ၿပီး အေျခခ် ေနထိုင္ခဲ့ေစေၾကာင္း၊ ၁၉၂၉ ခုႏွစ္ ထုတ္ EG. Harvey ရဲ႕ Outline of Burmes History ဆရာႀကီး ဦးဘသန္းရဲ႕ ေက်ာင္းသံုး ျမန္မာရာဇ၀င္နဲ႕ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလထုတ္ The Voice Catholic magzine တို႕မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။
အဲဒီကစၿပီး ဘုရင္ဂ်ီရြာေတြ ေပၚေပါက္လာ ပါတယ္။ သကၠရာဇ္ ၁၁၁၇၊ (ေအဒီ-၁၇၅၆ )ခုႏွစ္မွာ မြန္ေတြကို ကူညီဖို႕ သံလ်င္ကို ေရာက္လာတဲ့ ျပင္သစ္ စစ္သေဘၤာ ႏွစ္စီးကို အေလာင္းဘုရားက အႏိုင္ရလိုက္ၿပီး ျပင္သစ္ စစ္သံု႕ ပန္းေတြကို ဘုရင္ဂ်ီရြာေတြဆီ ပို႕လိုက္ေၾကာင္း ကက္သလစ္ ရာဇ၀င္မွာေရာ ေက်ာင္းသံုး ျမန္မာရာဇ၀င္မွာပါေတြ႕ရ ပါတယ္။
ကက္သလစ္ဆရာေတာ္ဘီဂမ္းဒက္၊ ႏွစ္ျခင္းဆရာ ယုဒႆန္၊ သမိုင္းပါေမာကၡ GE. Hall ဆရာ ဦးဘသန္းနဲ႕ ဦးေကာင္းတို႕ရဲ႕အဆိုအရ "ဘုရင္ဂ်ီ" ဆိုတာ ဥေရာပတိုက္သား၊ အထူးသျဖင့္ ေပၚတူဂီလူမ်ိဳးမ်ားကို အေရွ့တိုင္းသားေတြက ေခၚေ၀ၚသံုးႏႈန္းတဲ့ စကားလံုးပါ။ သမိုင္းဆရာ ဗီဗီယန္းဘ ကေတာ့ ဘုရင္ဂ်ီဆိုတာ "ဘုရင္ရဲ႕ မိတ္ေဆြ" လို႕ အဓိပၸာယ္ရတဲ့ စကားလံုးကေန သံစဥ္ေျပာင္းလာတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။
ကက္သလစ္ အသင္းေတာ္ရဲ႕ ရာဇ၀င္အရ သံလ်င္ကေန အင္း၀ကို ပို႕ခံရတဲ့ထဲမွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ Jesuit ဂိုဏ္း၀င္ ဘုန္းႀကီး Manuel De Fonseca နဲ႕ ေနာက္ထပ္ေရာက္လာတဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီး Denis Atumes တို႕ဟာ အင္း၀၊ နဘတ္၊ လက္ယာေတာ္ ေခ်ာင္းဦး၊ တပရင္း ကြၽန္းေတာ၊ မုဆိုးဘို ေရႊဘို၊ အလံ ဟံလင္း၊ ဆီကိမ္ သစ္ဆိမ့္နဲ႕ စဥ့္ကြင္း စဥ့္ကူး တို႕မွာရွိတဲ့ ဘုရင္ဂ်ီဘာသာ၀င္ေတြကို ၾကည့္႐ႈေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ရတယ္ လို႕ဆိုပါတယ္။ သာလြန္မင္းလက္ထက္ ထပ္မံ ေျပာင္းေရြ႕ရာမွာေတာ့ ေခ်ာင္း႐ိုးရြာ၊ ခ်မ္းသာရြာ၊ မံုလွရြာ၊ ခ်ပ္သင္း၊ နဂါးဘို၊ လက္ပံႀကီး၊ ပတြင္းစတဲ့ ရြာေတြ တိုးပြားလာေၾကာင္း ၁၉၆၀ ခုႏွစ္မွာ စာေပဗိမာန္မွ ထုတ္ေ၀တဲ့ ျမန္မာ့ ေရွးေဟာင္း သုေတသန အသင္းဂ်ာနယ္မွာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ေရႊဘိုၿမိဳ႕ အမွတ္(၆) ရပ္ကြက္၊ ေခ်ာင္းဦးၿမိဳ႕ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္၊ ေရဦးၿမိဳ႕နယ္ ခ်မ္းသာရြာ၊ ခင္ဦးၿမိဳ႕ နယ္ မံုလွရြာ၊ တန္႕ဆည္ၿမိဳ႕နယ္ ေခ်ာင္း႐ိုးရြာေတြဟာ သမိုင္း၀င္ ဘုရင္ဂ်ီရြာေတြပါ။ ေနာက္မွ တျခားၿမိဳ႕ ရြာေတြမွာ တိုးပြားလာတာလဲရွိပါတယ္။ ေအဒီ-၁၇၁၉ ခုႏွစ္ ပုပ္ ရဟန္းမင္းႀကီး ဧကဒသမေျမာက္ကလဲမင္းကေန တ႐ုတ္ ျပည္ ကန္တံုၿမိဳ႕ကို Rev. Msgr. Carlo Ambrogio Mezzabarba ဦးေဆာင္တဲ့ ဘာသာေရး သံတမန္အဖြဲ႕ တစ္ဖြဲ႕ေစလႊတ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီ ေခတ္က ေရေၾကာင္းခရီးနဲ႕ (၆) လၾကာခဲ့တယ္။ အေျခအေနအေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ လုပ္ငန္း မေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ ဒီအဖြဲ႕ဟာ ကပၸလီပင္လယ္ကို ျဖတ္ၿပီး အျပန္ခရီးဆက္ ခဲ့ၾကတယ္။
ျမန္မာျပည္ကို ျဖတ္သြားခိုက္မွာ ပဲခူးၿမိဳ႕ေတာ္နဲ႕အင္း၀ ေနျပည္ေတာ္မွာ ဘုရင္ဂ်ီဘာသာ၀င္ေတြရွိေနတာ ႏွစ္ေပါင္း(၁၅၀)ေက်ာ္ၾကာၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သာသနာျပဳ ပုဂိၢဳလ္မ်ားလည္း လိုအပ္ေနေၾကာင္း သိရတဲ့အတြက္ သူတို႕ရဲ႕ အဖြဲ႕ထဲက ဘာနာဘိုက္ဂိုဏ္း၀င္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး Sigismondo Maria Calchi ကိုထားရစ္ ခဲ့ၿပီး၊ ပထမဦးဆံုး ျမန္မာျပည္ ကက္သလစ္သာသနာ ဦးစီးမွဴး တာ၀န္ခံအျဖစ္ခန္႕အပ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၆၂ ခု-ၾသဂုတ္လထုတ္ The Guradian စာေစာင္မွာ Fr.Calchi ကုိ ျမန္မာျပည္ ကက္သလစ္သာသနာရဲ႕ မုံညႇင္းေစ့ အျဖစ္တင္စားၿပီး ေဖၚျပထားပါတယ္။
အီတလီႏိုင္ငံမွာ ေအဒီ ၁၅၀၂-ကေန ၁၅၃၉ထိ အသက္ရွင္ခဲ့တဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီး A.M. Zacharia ဆိုတာရွိ ခဲ့တယ္။ သူက ေနာက္ထပ္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး (၂) ပါးနဲ႕ ပူးေပါင္းၿပီး ၁၅၃၃ မွာသာသနာျပဳ အသင္းဂိုဏ္းတစ္ခု တည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ သူတို႕ အသင္းဂိုဏ္းရဲ႕ ဗဟိုဌာနကို မီလန္ၿမိဳ႕က St. Barnabas ဘုရားေက်ာင္းမွာ ဖြင့္လွစ္ခဲ့တဲ့အတြက္ အဲဒီ ဘုရားေက်ာင္းရဲ႕ ဘြဲ႕အမည္ကို အစြဲျပဳၿပီး Barnabite အသင္းဂိုဏ္းလို႕ ေခၚတာျဖစ္ပါတယ္။
ေအဒီ-၁၈၉၇မွာ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီး ေတရသေျမာက္ ေလအိုကေန Fr. A.M. Zacharia ကို ရဟႏၱာတင္ေျမႇာက္ ခဲ့ပါတယ္။ ခုခ်ိန္ ထိ သူ႕ရဲ႕ အေလာင္းေတာ္ဟာ မပုပ္မသိုးဘဲရွိ ေနပါေသးတယ္။ အဲဒီ ရဟႏၱာရဲ႕ ပြဲေန႕က ေတာ့ ဇူလိုင္ (၅) ရက္ေန႕ပါ။
Fr.Calchi က သာသနာျပန္႕ပြားေရးဌာနခ်ဳပ္က ေစလႊတ္လိုက္တဲ့ Fr.Vittoni နဲ႕လက္တြဲၿပီး သာသနာျပဳလုပ္ငန္းေတြ စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။ အင္း၀ဘုရင္ တနဂၤေႏြမင္းကလည္း ၾကည္ျဖဴစြာ ခြင့္ျပဳ႐ံုမက ဘုရားေက်ာင္း ေဆာက္ဖို႕ပါ ဘ႑ာေတာ္ထဲကေန လွဴဒါန္းခဲ့ပါေသးတယ္။
ေအဒီ-၁၇၃၀ခုမွာေတာ ့သာသနာ ျပန္႕ပြားေရး ဌာနခ်ဳပ္အတြက္ ရဟန္းေတာ္မ်ား ရွားပါးမႈေၾကာင့္ အခက္အခဲရွိလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘာနာဘိုက္ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဂါလီဇီယားကို ဆရာေတာ္ သိကၡာတင္ေပးၿပီး ျမန္မာျပည္သာသနာေတာ္မွာ လုပ္ေဆာင္စရာ ရွိသမွ်ကိ ုအသင္းဂိုဏ္းႀကီးရဲ႕လက္ထဲအျပည့္ အ၀ အပ္ႏွင္းေပး လိုက္ပါတယ္။ အဲဒီကစၿပီး ဘာနာဘိုက္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြ ျမန္မာျပည္ကို တစ္ဖြဲ႕ၿပီးတစ္ဖြဲ႕ ေရာက္လာၾကပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာနဲ႕တကြ ျမန္မာစာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့ထံုးစံစတာေတြကို ေလ့လာခဲ့ၾကၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြနဲ႕ တစ္သားတည္း ေနထိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ေအဒီ-၁၇၅၀ ခုႏွစ္ သံလ်င္မွာ ဘုရားေက်ာင္းတည္ေဆာက္ ခဲ့ပါတယ္ ပဲခူးနဲ႕အင္း၀ ဆင္ႏႊဲတဲ့ စစ္ပြဲတစ္ခုမွာ ပ်က္စီးသြားၿပီး တံတိုင္း၊ နံရံနဲ႕အုတ္႐ိုးေတြေတာ့ ခုထိရွိပါေသးတယ္ အေထာက္အထား ျပႏိုင္တဲ့ ေရွးအက်ဆံုး ဘုရားေက်ာင္းလို႕ဆိုရမွာပါ။
ထူးထူးျခားျခား မွတ္တမ္းတင္ေလာက္တာကေတာ့ ျမန္မာအကၡရာ ခဲစာလံုးကို စမ္းသပ္ တီထြင္ၿပီး ေအဒီ-၁၇၇၆ Pope PiusVI လက္ထက္ ေရာမားၿမိဳ႕မွာ ပထမဆံုး ေအာင္ျမင္စြာ ပံုႏွိပ္ ႏိုင္ခဲ့တာပါ။ ဆရာေတာ္ Percoto ဆိုရင္ ပိဋိကတ္ (၃) ပံုထဲက တခ်ိဳ႕ကို Italian လို ဘာသာျပန္ဆို ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
စာေပတင္မကဘူး သာသနာအတြက္ သမိုင္းတင္ခဲ့တာလည္း ရွိပါေသးတယ္။ ေအဒီ-၁၇၇၀ ခုႏွစ္ မံုလွရြာမွာ ပထမဆံုး ရဟန္း ျဖစ္သင္ေက်ာင္းကို ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး ၁၇၉၃ မွာေတာ့ ျမန္မာ တိုင္းရင္းသားထဲက ပထမဦးဆံုး ရဟန္းေတာ္ (၃)ပါးကို ေမြးထုတ္ ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ သူတို႕ကေတာ့ ခ်မ္းသာရြာ ဇာတိ Fr. Joseph ေမာင္ေမာင္ႀကီး၊ ေခ်ာင္း႐ိုးသား Fr. Andrew ေမာင္ကိုး နဲ႕ ရန္ကုန္က Fr. Ignatius di Britto တို႕ျဖစ္ပါတယ္။
ေအဒီ-၁၇၈၉ ေနာက္ပိုင္း ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးႀကီး ေပၚေပါက္လာၿပီး ဥေရာပတစ္ခြင္ကို ကူးစက္ပ်ံ႕ ႏွံ႕သြားခဲ့ပါတယ္။ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးနဲ႕တကြ ေရာမၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးပါ နပိုလီယံလက္ေအာက္ကို က်ေရာက္ခဲ့ရပါတယ္။ ဘာနာဘိုက္ အသင္းဂိုဏ္းႀကီးမွာလည္း ပ်က္စီး ဆံုး႐ႈံးမႈေတြနဲ႕အတူ လူအင္အားနည္းပါး သြားတဲ့အတြက္ ျမန္မာျပည္ သာသနာကို ဆက္ၿပီး တာ၀န ္မယူႏိုင္ၾကေတာ့ပါဘူး။ ဘာနာဘိုက္ အသင္းဂိုဏ္းအေနနဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေအဒီ-၁၇၂၂ ကေန ၁၈၃၀ ထိဆုိေတာ့ (၁၀၈) ႏွစ္ တာ၀န္ယူခဲ့ၾကပါတယ္။ လူဦးေရ အေနနဲ႕ဆိုရင္ ဆရာေတာ္ တင္ေျမႇာက္ခံရတာဟာ (၆) ပါး၊ ဘုန္းေတာ္ ႀကီးက (၂၇) ပါး၊ အဲဒီအထဲမွာ (၄) ပါးက လမ္းမွာတင္ မုန္တိုင္းမိၿပီး သေဘၤာပ်က္ကာ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ ကိုရင္ႀကီးက (၂) ပါးနဲ႕ တိုင္းရင္းသား ရဟန္းေတာ္ (၂) ပါးကလည္း သူတို႕ အသင္းဂုိဏ္းမွာ သစၥာခံ ယူခဲ့တဲ့အတြက္ စုစုေပါင္း (၃၁) ပါး ျဖစ္တယ္။
အေသးစိတ္သိခ်င္တယ္ဆိုရင္ ေတာ့ Fr. A ကိုေလး (မံုလွ) ေရးသားျပဳစုထားတဲ့ "အင္း၀ေရာက္ ေျခရာမ်ား" စာအုပ္မွာ ဖတ္႐ႈႏိုင္ပါတယ္။
ေအဒီ-၁၈၄၂မွာ သာသနာျပန္႕ပြားေရး ဌာနခ်ဳပ္က Oblates လို႕ေခၚတဲ့ မာရီးယား သခင္မဂိုဏ္းကိုတာ၀န္လႊဲေျပာင္း ေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အဂၤလိပ္ျမန္မာစစ္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားေနတာရယ္၊ သူတို႕အသင္းဂိုဏ္းမွာ ရဟန္းေတာ္ေတြ မလံုေလာက္ေတာ့ တာရယ္ေၾကာင့္ ၁၈၅၆ ထိပဲ တာ၀န္ယူႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
သူတို႕ရဲ႕ ဖိတ္ၾကားခ်က္အရ ၁၈၄၇-ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို St.Joseph သီလရွင္အသင္းဂိုဏ္း စတင္ ေရာက္ရွိ လာခဲ့ပါတယ္။
၁၈၅၂ ခုႏွစ္ ဒုတိယ အဂၤလိပ္ျမန္မာစစ္ပြဲအၿပီး စစ္ေျပၿငိမ္းေရး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုရာမွာ မင္းတုန္းမင္းႀကီးရဲ႕ ေစခိုင္း ခ်က္အရ Fr. Abbona နဲ႕ Fr. Tarolli တို႕ဟာ ျမန္မာသံတမန္ေတြဖက္က ပါ၀င္ကူညီခဲ့ရေၾကာင္း ၁၉၆၃ ခုႏွစ္ ေမလ ထုတ္ The Guardian စာေစာင္မွာ သမိုင္း ဆရာ Vivian Ba ကေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ ပါရီၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ ႏိုင္ငံျခား သာသနာျပဳ အသင္းဂိုဏ္းေပါ့။ ျပင္သစ္ စာလံုးနဲ႕ အတို ေကာက္ MEP လို႕ ေခၚပါတယ္။ ပထမဆံုး ႀကြေရာက္လာ တာကေတာ့ ျမန္မာသမိုင္း ေလ့လာသူေတြ ၾကားမွာ လူသိမ်ားတဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီး Paul Ambrose Bigandat ပါပဲ။
သူ႕ကုိ ဘာေၾကာင့္လူသိမ်ားတာလည္း ဆိုရင္ မင္းတုန္းမင္းႀကီးက ဆရာေတာ္ႀကီးကို အင္မတန္ ခင္မင္ရင္းႏွီးၿပီး သာသနာေတာ္အတြက္ အကူအညီေတြ ေပးခဲ့သလို၊ မင္းညီမင္းသားေတြကို အဂၤလိပ္စာနဲ႕ သိပၸံဘာသာရပ္ေတြ သင္ယူဖို႕ ဆရာေတာ္ႀကီးက စီစဥ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးက ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္ေတြနဲ႕ ေတြ႕ဆံု၊ ဗုဒၶဘာသာ က်မ္းဂန္ေတြကို ေလ့လာၿပီး ရွင္ေဂါတမ အေၾကာင္းကို အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႕ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ ဥေရာပတိုက္သားေတြကို ဗုဒၶဘာသာနဲ႕ မိတ္ဆက္ေပးလိုက္တယ္ ဆိုပါေတာ့။ ပညာေရးအတြက္လည္း ၁၈၅၈-ခုႏွစ္ မွာ Da Lasalle ကိုရင္ႀကီးေတြကို ဖိတ္ၾကားၿပီး စာသင္ေက်ာင္းေတြ ဖြင့္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို (၃) ပိုင္းပိုင္းၿပီး သာသနာျပဳလုပ္ငန္း တာ၀န္ေတြ ခြဲေစဖို႕ရာ သူကပဲ တင္ျပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ သာသနာျပန္႕ပြားေရးဌာနခ်ဳပ္က ၁၈၇၀ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂၈ ရက္ေန႕မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို Vicariate Apostolate လို႕ေခၚတဲ့သာသနာ အထူးနယ္ေျမေတြအျဖစ္ ခြဲျခားသတ္မွတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။
ေတာင္ငူကို အေျချပဳၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ့ဖက္ျခမ္းကို ဆရာေတာ္ Biffi က တာ၀န္ယူရသလို အထက္ျမန္မာႏိုင္ငံကိုေတာ့ ဆရာေတာ္ ဘူးဒြန္းက တာ၀န္ယူရပါတယ္။ ဆရာေတာ္ ဘီဂန္းဒက္ကေတာ့ ေအာက္ျမန္မာျပည္ကို တာ၀န္ယူပါတယ္။
တျခား သာသနာျပဳ အသင္းဂိုဏ္းေတြကိုလည္း ဖိတ္ေခၚခဲ့ရပါတယ္။ ေတာင္ႀကီး၊ က်ိဳင္းတံုေဒသကို Italy ႏိုင္ငံက PIME (ေခၚ) ႏိုင္ငံရပ္ျခား သာသနာျပဳ အသင္းဂိုဏ္းက လာေရာက္ခဲ့သလို၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ကိုေတာ့ Ireland ႏိုင္ငံက St. Columban အသင္းဂိုဏ္းက လာေရာက္ သာသနာျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။ ပုသိမ္၊ ရန္ကုန္၊ မႏၲေလးနဲ႕ ခ်င္းေတာင္ကိုေတာ့ MEP အဖြဲ႕ကပဲ ဆက္ၿပီး တာ၀န္ယူပါတယ္။
ဘာသာေရးတင္မကဘူး၊ ပညာေရးအတြက္လည္း ေက်ာင္းသံုး စာအုပ္ေတြ၊ အဘိဓာန္ေတြ၊ ဘာသာျပန္စာေပနဲ႕ က်မ္းအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့ပါတယ္၊ ေနာက္ထပ္လည္း ဆရာေတာ္ေတြဟာ သူေတာ္စဥ္ဂုိဏ္းေတြကို ဖိတ္ၾကားၿပီး အားျဖည့္ခဲ့ပါတယ္။
၁၈၆၇ ခုႏွစ္မွာ ေကာင္းေသာ သိုးထိန္းသီလရွင္ဂိုဏ္းဟာ ရန္ကုန္မွာ အမ်ိဳး သမီးေက်ာင္းဖြင့္တယ္၊ ၁၈၇၄-မွာ တိုင္းရင္းသူေတြခ်ည္း ပါ၀င္တဲ့ St.Francis Xavier သီလရွင္ ဂိုဏ္းကိုတည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး၊ ၁၈၈၉ ခုႏွစ္မွာ Franciscan သီလရွင္ေတြဟာ မႏၲေလး မေနာ္ရမန္မွာ အနာႀကီးေရာဂါသည္ေတြ အတြက္ ေဆး႐ံုဖြင့္ခဲ့ပါတယ္။
၁၉၁၆ မွာေတာ့ က႐ုဏာေရးသီလရွင္ေတြဟာ က်ိဳင္းတံု ေနာင္ကန္မွာ အဲဒီလုိေဆး႐ံု ထပ္ဖြင့္ခဲ့ပါတယ္။ ဆပ္ေျဖျခင္းအသင္း ဂုိဏ္းက ၁၈၉၅-ခုႏွစ္ မွာမိဘမဲ့ေက်ာင္းကုိ ေတာင္ငူသာသနာ လိပ္သုိမွာ ဖြင့္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၂၉ မွာ (FSAG) စိန္အလြိဳက္ရွက္စ္ သီလရွင္ အသင္းဂုိဏ္းေရာက္ရွိလာၿပီး၊ (SDB) ဆုိတဲ့ ဆေလးရွင္းအသင္းဂုိဏ္း က ၁၉၃၉-ခုႏွစ္ကေန လက္သမားလုပ္ငန္း၊ ပုံႏွိပ္လုပ္ငန္းနဲ႕ ဖိနပ္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းေတြကုိ တည္ေထာင္ဦးစီးခဲ့ၾကပါတယ္။ ေဆး႐ံု၊ ေဆးခန္း၊ လူအို႐ံု၊ မိဘမဲ့ေဂဟာ စတဲ့ လူမႈေရးနဲ႕က႐ုဏာေရး လုပ္ငန္းေတြကိုလည္း အသင္းဂိုဏ္း အသီးသီးက တြဲဖက္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ Missios School လို႕ေခၚတဲ့ သာသနာျပဳေက်ာင္းေတြဟာ အဲဒီေခတ္မွာ ေပၚထြက္ ခ့ဲတာပါ။
ေနရာအႏွံ႕အျပားမွာ ဘာသာ၀င္ ဦးေရတိုးပြားမ်ားျပားလာတာနဲ႕ အမွ် သက္ဆိုင္ရာ ဆရာေတာ္ေတြက အစီရင္ခံ တင္ျပၾကတဲ့အတြက္ သာသနာ ျပန္႕ပြားေရးဌါနခ်ဳပ္ကေန ၁၉၅၅ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႕ မွာ ရန္ကုန္နဲ႕ မႏၲေလးကို Vicariate Apostolate (ေခၚ) အထူးေဒသအျဖစ္ ကေန Archdiocese (ေခၚ) ဂိုဏ္းခ်ဳပ္သာသနာႀကီးႏွစ္ခု အျဖစ္ တိုးျမႇင့္ သတ္မွတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ရန္ကုန္ဂိုဏ္းခ်ဳပ္သာသနာရဲ႕ လက္ေအာက္မွာ ပုသိမ္ဂိုဏ္းအုပ္သာသနာနဲ႕ ေတာင္ငူ၊ မႏၲေလးဂိုဏ္းခ်ဳပ္သာသနာရဲ႕ လက္ေအာက္မွာ က်ိဳင္းတံု ဂိုဏ္းအုပ္သာသနာနဲ႕ ျမစ္ႀကီးနားဂိုဏ္းအုပ္သာသနာ ဆိုၿပီး ခြဲျခားေပးခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ရန္ကုန္ကေန ျပည္သာသနာကို ၁၉၆၁ နဲ႕ ေမာ္လၿမိဳင္ကို ၁၉၉၃ မွာ ေမြးထုတ္ေပးခဲ့သလို၊ ေတာင္ငူ ကေန ၁၉၆၁ မွာ ေတာင္ႀကီး နဲ႕ ၁၉၈၈ မွာ လြိဳင္ေကာ္ တို႕ကို ေမြးထုတ္ေပးခဲ့ ျပန္ကာ၊ က်ိဳင္းတံု က လား႐ႈိးကို ၁၉၇၅ မွာ ခြဲေပးၿပီး၊ မႏၲေလးက ဟားခါးကို ၁၉၉၂ မွာ ခြဲေပးခဲ့ပါတယ္။ ျမစ္ႀကီးနားမွ ဗန္းေမာ္သာသနာကို ၂၀၀၆ ျပည့္ႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္မွာ ခြဲေပးခဲ့ၿပီး၊ ရန္ကုန္က ဖားအံသာသနာကို ၂၀၀၉ ျပည့္ႏွစ္၊ ဇန္ႏၵ၀ါရီလ ၂၂ ရက္ႏွင့္ ဟားခါးက ကေလးသာသနာကို ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္၊ ဇြန္လ ၂၉ ရက္ မွာ အသီးသီး ခြဲေပးခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၈ မွာေတာင္ႀကီးက Archdiocese အျဖစ္တိုးျမႇင့္ သတ္မွတ္ခံရတဲ့အတြက္ အခုလက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဂိုဏ္းခ်ဳပ္သာသနာႀကီး (၃) ခုနဲ႕ ဂိုဏ္းအုပ္ သာသနာ (၁၃) ခု၊ စုစုေပါင္း (၁၆) ခုရွိေနတာပါ။
ပိုမိုၿပီးျပည့္စုံေစရန္ ဆက္လက္ေရးသား ျဖည့္စြက္နိုင္ပါသည္။ သင္က ထပ္မံျဖည့္စြက္ေရးသားၿပီး ျမန္မာအြန္လိုင္း စြယ္စံုက်မ္းကို ကူညီေပးပါ။ ေက်းဇူးတင္ပါသည္။
Sauce by nyazin...
အစၥလာမ္ / အစၥလာမ္ဘာသာေရးရာ
ယေန႕ကမၻာေပၚတြင္ ထာ၀ရဘုရားသခင္တစ္ဆူတည္းအားကိုးကြယ္ေသာ ဘာသာကို ၿပပါဟုဆိုလွ်င္အစၥလာမ္ဘာသာၿဖစ္သည္။ အစၥလာမ္ဆိုသည့္ ေဝါဟာရ သည္ အာရဗီစကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟု အဓိပၸာယ္ရသည့္ စလာမ္ဟူေသာ စကားလုံးမွ ဆင္းသက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။ ပညာရွင္မ်ားက "ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္း ၊ အမိန္႕နာခံျခင္း" ဟု ဖြင့္ဆိုၾကသည္။ အစၥလာမ္' (Arabic: Template:Audio; အသံထြက္၊ [ɪs.ˈlæːm]) သည္တစ္ဆူတည္းေသာဘုရားဝါဒ ေအဗ်ာဟမစ္ ဘာသာေရး ျဖစ္သည္။ ၇ ရာစုႏွစ္က အာရပ္လူမ်ိဳး ဘာသာေရးႏွင့္ ဦးေဆာင္ပုဂၢိဳလ္ အစၥလာမ္ တမန္ေတာ္‘‘မုဟမၼဒ္”၏ သင္ၾကားမွုမ်ားမွ စတင္ခဲ့ပါသည္။ အစၥလာမ္ သည္ ခံဝန္ျခင္း ဟုအာရပ္စကားျဖင့္ အဓိပၸါယ္ရွိၿပီး၊ အစၥလာမ္ သာသနာဝင္သည္ မိမိကိုယ္မိမိ ဘုရားသခင္(Template:အာရပ္စကား- အလႅာ)၏ အမိန႔္ဩဇာကို လုံးဝနားခံရန္ ယုံၾကည္သူျဖစ္ၿပီး ၎တို႔အား မြတ္စလင္ဟုေခၚ၏။ ပညာရွင္မ်ားက "ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္း ၊ အမိန႔္နာခံျခင္း" ဟု ဖြင့္ဆိုၾကသည္။ ကမၻာေပၚတြင္ မြတ္စလင္ဦးေရမွာ၁ မွ ၁.၈ ဘီလ်ံ ရွိ၍ အစၥလာမ္ ဘာသာသည္ ခရစ္ယန္ဘာသာၿပီးလၽွင္ ကမၻာေပၚတြင္ ဒုတိယ အႀကီးဆုံး ဘာသာျဖစ္၏။
တစ္ပါးသူမ်ား အေနျဖင္႕အစၥလာမ္ ကို သာသနာ ဘာသာတရား တစ္ခု အျဖစ္ ျမင္မည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း အစၥလာမ္ သည္ ဘာသာတရား တစ္ခုမွ်သာ မဟုတ္ေခ်။ စနစ္တစ္ခုဟု ဆိုလွ်င္ ပိုမို မွန္ကန္ပါလိမ့္ မည္။ ကုရ္အာန္က်မ္းေတာ္ျမတ္ ထဲတြင္ အစၥလာမ္ အား "ဘဝတည္ေဆာက္မႈလမ္းစဥ္" (ဒီန္) အျဖစ္ ေဖာ္ျပထားသည္။အစၥလာမ္ ကို ဘာသာ ဟု သံုးႏွဳန္းၿပီး၊ ထို ဘာသာကို ကိုးကြယ္သူမ်ားအား မြတ္စလင္မ္ ဟု သံုးႏွဳန္းသည္။
အစၥလာမ္အယူဝါဒ
အစၥလာမ္သည့္ စၾကဝဠာခပ္သိမ္းကုန္တို႔ကို ဖန္ဆင္းေမြးျမဴေတာ္မူေသာ အလံုးစံုကို သိျမင္ေတာ္ မူ၍ ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ တစ္ဆူတည္း၊ တစ္ပါးတည္းျဖစ္ေတာ္မူေသာ မဟာက႐ုဏာ႐ွင္ ျဖစ္ေတာ္မူေသာအလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္ ေဟာၾကားေတာ္မူအပ္ေသာ ေဒသနာေတာ္ျမတ္ျဖစ္ေပသည္။ ႏွစ္ဘဝ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာမႈကိုညႊန္ျပသည္။ အစၥလာမ္သည္ “နာခံျခင္း”ဟူေသာ အထူးဝိေသဂုဏ္ပုဒ္တစ္ခုကိုေဆာင္လ်က္႐ွိသည္။ အစၥလာမ္၏အဓိက ရည္႐ြယ္ခ်က္မွာ မိမိေဆာင္ထားေသာ အစၥလာမ္တည္းဟူေသာဂုဏ္ပုဒ္ကို လူသားအားလံုးအား တပ္ဆင္ေပးရန္ပင္ျဖစ္သည္။ ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ပင္ ေခတ္မေ႐ြး၊ ျပည္မေ႐ြး၊ လူမ်ိဳးမေ႐ြး၊ အုပ္စုမေ႐ြး၊လူတန္းစားမခြဲ၊ ျဖဴနက္မျခား အစၥလာမ္တည္းဟူေသာ ဂုဏ္ပုဒ္ႏွင့္ျပည့္စံုၾကကုန္ေသာ ပုဂၢိဳလ္မြန္တို႔သည္အတိတ္ေခတ္တြင္လည္း မြတ္စလင္မ်ားပင္ျဖစ္ၾကသည္။ ယခုပစၥဳပၸန္တြင္လည္း မြတ္စလင္မ်ားပင္ျဖစ္ၾကသည္။ ေနာင္ အနာဂတ္တြင္လည္း မြတ္စလင္မ်ားပင္ျဖစ္ၾကမည္။အစၥလာမ္ဟူေသာပုဒ္သည္ “နာခံျခင္း”အဓိပၸာယ္ေပးသည္ အစၥလာမ္ဟုအမည္သမုတ္ျခင္းမွာလည္း ဤအယူဝါဒကို လက္ခံနာယူေသာ မြတ္စလင္တိုင္းသည္ အေရးကိစၥအဝ၀တြင္ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္၏ ေဒသနာျမတ္မ်ားကို ဦးလည္မသုန္ လိုက္နာက်င့္သံုးရျခင္းေၾကာင့္ပင္ျဖစ္ေပသည္။ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္သည္ စၾကဝဠာအဝန္းကို စတင္ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေတာ္မူေသာ ပိုင္ဆိုင္စိုးမိုး စီမံ ကြပ္ကဲအုပ္ခ်ဳပ္ေတာ္မူေသာ အ႐ွင္သခင္ျဖစ္ေတာ္မူေပရာ တစ္နည္းဆိုေသာ္ စၾကဝဠာ႐ွင္၏ အမိန္႔ေတာ္နာခံျခင္းပင္စၾကဝဠာတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာမႈကို ဖန္တီးရာမည္သည္။ သို႔ျဖစ္ရာ အစၥလာမ္သည္ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဝါဒျဖစ္၍မြတ္စလင္သည္ ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဝါဒီျဖစ္သည္။
မုဟမၼဒ္ႏွင့္ကုရ္အာန္
အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္သည္ ယခင္ႏွစ္ေပါင္း(၁၄၀ဝ)ေက်ာ္က ကမၻာသူ ကမၻာသားအားလံုးကို က႐ုဏာ တရားပြားမ်ား၍ ႏွစ္ဘဝ၏ သုခခ်မ္းသာအျဖာျဖာကို ရစိမ့္ေသာငွာ တမန္ေတာ္အေပါင္းတို႔၏ အခ်ဳပ္ ျဖစ္ေသာတမန္ေတာ္ျမတ္ မုဟမၼဒ္အား (ေကာင္းခ်ီးမဂၤလာအျဖာျဖာသည္ တမန္ေတာ္ျမတ္အေပၚသို႔ သက္ေရာက္ပါေစ)ေနာက္ဆံုးတမန္ေတာ္အျဖစ္ ေစလႊတ္ေတာ္မူ၍ က်မ္းဂန္အေပါင္းတို႔၏ အခ်ဳပ္ျဖစ္ေသာ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္ ကိုလည္း တမန္ေတာ္မုဟမၼဒ္ထံသို႔ ခ်ေပးသနားေတာ္မူခဲ့ေပသည္။ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္သည္ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္၏ အာယသ္ေတာ္ျဖစ္သည္။ တမန္ေတာ္ျမတ္သည္မိမိက်ေရာက္လာခဲ့ေသာ ကုရ္အာန္က်မ္းလာ အာယသ္ေတာ္မ်ားကို အခ်ိန္မလင့္ေစဘဲ စနစ္တက် ေရးမွတ္ေစေတာ္မူခဲ့သည္။ အာဂံုေဆာင္ေစေတာ္မူခဲ့သည္။ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္ကို စလယ္ဆံုး အာဂံုေဆာင္ထားၾကေသာ (ဟာဖစ္ဇ္)အာဂမဓရတို႔၏ ႏွလံုးသားမ်ားတြင္လည္းေကာင္း တည္႐ွိေနေပသည္။ ကမၻာအရပ္ရပ္တြင္ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္အေစာင္ေပါင္းအသေခ်ၤ၊ အသခ်ၤာ႐ွိျငားေသာ္လည္း တစ္ေစာင္ႏွင့္တစ္ေစာင္အၾကား ပုဒ္၊ပဒ၊ သရ၊ သုညမွအစ ကြဲျပားမႈအလ်င္းမ႐ွိဘဲ ပကတိအတိုင္း လံုးလံုးလ်ားလ်ား တစ္မ်ိဳးတည္း တစ္စားတည္းပင္႐ွိေနသည္မွာ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္၏ ထူးျခားခ်က္တစ္ရပ္ျဖစ္သည္။ ဤသည္ “ကုရ္အာန္ က်မ္းျမတ္ကိုငါအ႐ွင္ျမတ္ ထုတ္ျပန္ခ်မွတ္ေတာ္မူ၍ ယင္းက်မ္းျမတ္ကို ငါအ႐ွင္ျမတ္ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေ႐ွာက္ေတာ္မူမည္”ဟူေသာ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္၏ေက်းဇူးပင္ျဖစ္သည္။ (ကုရ္အာန္ ၁၅း၉ ကို႐ႈ) “ကုရ္အာန္” ဟူေသာပုဒ္သည္ မ်ားစြာ႐ြတ္ရေသာက်မ္းဟု အနက္ေပးထားသည္။ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္သည္ နာမည္ႏွင့္အညီယေန႔တိုင္ ကမၻာတြင္အမ်ားဆံုး႐ြတ္ဖတ္သရဇၩာယ္ရေသာက်မ္းတစ္ဆူလည္းျဖစ္ေပသည္။ တမန္ေတာ္ျမတ္သည္ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္ကို ဦးထိပ္ထားကာ အစၥလာမ္အယူဝါဒကို လက္ေတြ႕က်င့္သံုး ျပသေတာ္မူခဲ့သည္။ တိုေတာင္းလွစြာေသာ (၂၃)ႏွစ္အတြင္း တိရစၦာန္တမွ် ဆိုးသြမ္းမိုက္မဲ လမ္းလြဲလ်က္႐ွိေနခဲ့ၾကေသာသူမ်ားအား အေမွာင္ခြင္း၍ အလင္းသို႔ ေဆာင္ေတာ္မူခဲ့သည္။ လူ႕ဘဝတြင္ လူ႐ိုင္း တို႔အားယဥ္ပါးေစေတာ္မူခဲ့သည္။ လူ႕ဘဝတြင္ ေအာက္ဆံုးအဆင့္သို႔ေရာက္႐ွိေနခဲ့ၾကေသာ သူတို႔အား လူ႔ဘဝအထြတ္အထိပ္သို႔ တင္ေဆာင္ေပးေတာ္မူခဲ့သည္။ တမန္ေတာ္ျမတ္သည္ အစၥလာမ္ အယူဝါဒကို မိမိကိုယ္တိုင္က်င့္သံုး ျပသေတာ္မူခဲ့သည္သာမက စံျပမြတ္စလင္အုပ္စုႀကီးတစ္ခုလံုးကိုလည္း ေမြးထုတ္ထားေတာ္မူခဲ့ ေပသည္။အစၥလာမ္အယူဝါဒသည္ တစ္ေန႔တစ္ျခား ပ်ံ႕ပြားလာခဲ့ေပရာ ယေန႔မြတ္စလင္တို႔သည္ ကမၻာအရပ္ရပ္တြင္ ပ်ံ႕ႏွံ႔လ်က္႐ွိၾကေပသည္။
( ယခု ကမၻာ အရပ္ရပ္တြင္ အစြန္းေရာက္ မူဆလင္ဘာသာ၀င္တို႕ ၏ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္းခံေနရေသာ္ေၾကာင့္ ကမၻာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သည္ဆိုးရိုန္ဖြယ္ရာအေျခအေနျဖစ္ေန သည္ကို သိတိခ်ပ္ေစခ်င္ပါသည္)
အစၥလာမ္၏ယံုၾကည္ခ်က္မ်ားမွာ
(၁) အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္အား ယံုၾကည္ျခင္း။
(၂) ထိုအ႐ွင္ျမတ္၏ ေကာင္းကင္တမန္မ်ားကို ယံုၾကည္ျခင္း။
(၃) ထိုအ႐ွင္ျမတ္၏ က်မ္းဂန္မ်ားကို ယံုၾကည္ျခင္း။
(၄) ထိုအ႐ွင္ျမတ္၏ တမန္ေတာ္မ်ားကို ယံုၾကည္ျခင္း။
(၅) စၾကဝဠာပ်က္ဆီးဆိတ္သုဥ္းမည့္ေနာက္ဆံုးေန႔ကို ယံုၾကည္ျခင္း။
(၆) ေသၿပီးေနာက္ ႐ွင္ျပန္ထရမည္ကိုယံုၾကည္ျခင္းဟူ၍ျဖစ္သည္။
အစၥလာမ္၏ အျမစ္တရားငါးပါးကား
(၁) အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္မွတပါး ကိုးကြယ္ရာဟူ၍အလ်ဥ္းမ႐ွိသည္ကိုလည္းေကာင္း၊ တမန္ေတာ္ျမတ္ မုဟမၼဒ္သည္ ထိုအ႐ွင္ျမတ္၏ တမန္ေတာ္ျဖစ္သည္ကိုလည္း ယံုၾကည္သက္ေသခံျခင္း။
(၂) ဆြလာသ္ေဆာက္တည္ျခင္း (ဝတ္ျပဳျခင္း)။
(၃) ဇကားသ္ေပးလွဴျခင္း။
(၄) ဆြီယာမ္ ဥပုသ္ေဆာက္တည္ျခင္း။
(၅) ဟဂ်္ျပဳျခင္းဟူ၍ျဖစ္ေလသည္။
အစၥလာမ္၏ယံုၾကည္ခ်က္မ်ားကို လက္ခံယံုၾကည္သူ မြတ္စလင္တစ္ဦးသည္ တမန္ေတာ္ျမတ္ ခ်မွတ္ေတာ္မူသည့္ က်င့္စဥ္က်င့္ရပ္မ်ားႏွင့္အညီ တစ္ေန႔လွ်င္ငါးႀကိမ္ ဆြလာသ္ေဆာက္တည္ရသည္။ စားဝတ္ေနေရးအတြက္လိုအပ္သည္ထက္ပိုေသာ ဥစၥာပစၥည္းမ်ားထဲမွ ဆင္းရဲသားမ်ားအား ဇကားသ္ ေပးလွဴရသည္။ တစ္ႏွစ္တြင္ တစ္လ ဆြီယာမ္ဥပုသ္ေဆာက္တည္ရသည္။ ခရီးစရိတ္တတ္ႏိုင္လွ်င္ တစ္သက္ တစ္ခါမကၠာၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ သြားေရာက္၍ ဟဂ်္ျပဳရသည္။ ဤသည္ကား အစၥလာမ္၏ အေျခခံယံုၾကည္ခ်က္မ်ားႏွင့္က်င့္စဥ္မ်ားျဖစ္ေပသည္။
တစ္မိတစ္ဖတည္း
အစၥလာမ္အယူဝါဒအရ ကမၻာသူ ကမၻာသားအားလံုးတို႔သည္ တစ္မိတစ္ဖတည္းမွ ဆင္းသက္ေပါက္ဖြားလာၾကေသာ ညီရင္းအစ္ကို ေမာင္ရင္းႏွမမ်ားပင္ျဖစ္ၾကေပသည္။ “အို-လူသားအေပါင္းတို႔၊ ငါအ႐ွင္ျမတ္သည္ အသင္တို႔အား တစ္မိတစ္ဖတည္းမွ စတင္ဖန္ဆင္းေတာ္မူခဲ့သည္။ အသင္တို႔အခ်င္းခ်င္း သိကြ်မ္း၍ေမတၲာသက္ရန္အလို႔ငွာ ငါအ႐ွင္ျမတ္သည္ အသင္တို႔အား လူမ်ိဳးအဖံုဖံု၊ မ်ိဳးႏြယ္အစားစား ျပဳလုပ္ထားေတာ္မူသည္။ ငါအ႐ွင္ျမတ္ထံေတာ္၌ အမြန္ျမတ္ဆံုးေသာသူမွာ စင္ၾကယ္သန္႔႐ွင္းအျပစ္ကင္းသူသာျဖစ္ေပသည္။” (ကုရ္အာန္ ၄၉း၁၃)
မိသားစု
အစၥလာမ္ယူဝါဒအရ ေဝေနယ်သတၲဝါအားလံုးတို႔သည္ မိသားစုႀကီးျဖစ္ေပသည္။ အဖန္ဆင္းခံေဝေနယ် သတၲဝါအားလံုးတို႔သည္ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္၏ အိမ္ေတာ္သူအိမ္ေတာ္သားမ်ား ျဖစ္ၾကေပသည္။ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္ထံေတာ္၌ အိမ္ေတာ္သူအိမ္ေတာ္သားမ်ားအနက္ အမ်ားဆံုးခ်စ္ၾကည္ျမတ္ႏိုးအပ္သူမွာအိမ္ေတာ္သူ အိမ္ေတာ္သားမ်ားအား အမ်ားဆံုး အက်ိဳးျပဳသူသာျဖစ္ေပသည္။ (တမန္ေတာ္ျမတ္၏ ဩဝါဒေတာ္)
လူတန္းစားမခြဲ
အစၥလာမ္အယူဝါဒတြင္ လူတန္းစားခြဲျခားမႈအလ်ဥ္းမ႐ွိ။ အျဖဴသည္ အနက္ထက္မသာ၊ ကိုယ္က်င့္တရား ေကာင္းျခင္းအားျဖင့္ တစ္ဦးထက္တစ္ဦးသာႏိုင္ေပသည္။ “အို-လူသားအေပါင္းတို႔၊ အသင္တို႔အ႐ွင္သခင္သည္ တစ္ပါးတည္း၊ အသင္တို႔၏ဖခင္သည္ တစ္ဦးတည္း၊ အာရဗ္လူမ်ိဳးသည္ အျခားလူမ်ိဳးထက္မသာ၊ အနီသည္ အနက္ထက္မသာ၊ အနက္သည္ အနီထက္မသာ၊ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္အား ေၾကာက္႐ြံ႕႐ိုေသခန္႔ညား၍ စင္ၾကယ္သန္႔႐ွင္း အျပစ္ကင္းျခင္း အားျဖင့္သာလွ်င္ တစ္ဦးထက္တစ္ဦးသာသည္။ ”(တမန္ေတာ္ျမတ္၏ ဩဝါဒေတာ္)
မည္သူ႔ကိုမွ် ဒုကၡမေပးရ
အစၥလာမ္အယူဝါဒအရ ကမၻာ့အိမ္ေထာင္စုႀကီးတစ္ခုလံုးသည္ မိသားစုႀကီးျဖစ္ရာမြတ္စလင္ တစ္ဦးအဖို႔ ကမၻာ့ အိမ္ေထာင္စုအတြင္း၌ သူစိမ္းဟူ၍ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ်ပင္မ႐ွိေပ။ အားလံုးတို႔သည္ မိသားစုမ်ားျဖစ္ၾကေပရာ အခ်င္းခ်င္း အက်ိဳးျပဳရမည္သာျဖစ္၍ ဒုကၡမေပးရ။ “မြတ္စလင္သည္ မိမိ၏ႏႈတ္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ လက္ျဖင့္လည္းေကာင္း မည္သူကိုမွ်ဒုကၡမေပးရ။ ႀကီးသူကိုမေလးစား၊ ငယ္သူကိုမသနားသူသည္ ငါ၏တပည့္မဟုတ္။ မိမိအဖို႔ ႏွစ္ၿခိဳက္ေသာအရာကို သူတစ္ပါးအဖို႔ မႏွစ္ၿခိဳက္ေသာသူသည္ မြတ္စလင္မဟုတ္။ အိမ္နီးခ်င္းကို ဒုကၡေပးသူသည္ မြတ္စလင္မဟုတ္။ အသင္တို႔သည္ ကမၻာေျမ၌႐ွိသူတို႔အား သနားၾကင္နာၾကကုန္။ ေကာင္းကင္ထက္႐ွိေတာ္မူေသာ အ႐ွင္သည္အသင္တို႔အား သနားၾကင္နာေတာ္မူအံ့။” (တမန္ေတာ္ျမတ္ဩဝါဒ)
“စလာမ္”ေမတၲာ
အစၥလာမ္ဝါဒီ မြတ္စလင္မ်ားသည္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးေတြ႕ဆံုၾကသည့္အခါ (အတ္စၥလာမုအလိုင္ကြန္မ္) “အသင္တို႔အေပၚ၌ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာမႈ အစုစုသက္ေရာက္ပါေစ”ဟု ေမတၲာပို႔သၾကသည္။ ေမတၲာပို႔သျခင္း ခံရသူမ်ားကလည္း (ဝအလိုင္ကု မုစၥလာမ္ ဝ-ရဟ္မတုလႅာဟ္၊ ဝ-ဗုရကာတူဟူ)၊ “အသင္တို႔အေပၚ၌လည္းၿငိမ္းခ်မ္းသာယာမႈအစုစု သက္ေရာက္ပါေစ။ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္၏ က႐ုဏာေတာ္ႏွင့္ မဂၤလာေတာ္မ်ား လည္းသက္ေရာက္ပါေစ”ဟု ေမတၲာတံု႔ျပန္ၾကေပသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ မြတ္စလင္တို႔စုေဝးရာဌာနမ်ားတြင္ ေမတၲာသံမ်ားသည္ပဲ့တင္ထပ္မွ်ျဖစ္႐ွိေနေပသည္။ “ကြ်ႏု္ပ္သည္ မိမိ၏အ႐ွင္အား တိုင္တည္ေျပာအံ့။ အသင္တို႔သည္ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္အားမယံုၾကည္သမွ် ကာလပတ္လံုး အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္အား ယံုၾကည္ႏိုင္ၾကမည္မဟုတ္။ ကြ်ႏု္ပ္သည္ အသင္တို႔အား အသင္တို႔အခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္ရန္လမ္းစဥ္ ညႊန္ျပမည္။ ထိုလမ္းစဥ္ကား အျခားမဟုတ္။ အသင္တို႔ အခ်င္းခ်င္း ျဖဴစင္ပြင့္လင္းစြာ စလာမ္ေမတၲာကို ပို႔သၾကကုန္” (တမန္ေတာ္ျမတ္၏ ဩဝါဒေတာ္)
စားဝတ္ေနေရး
အစၥလာမ္သည္ ႏွစ္ဘဝ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာမႈကို ညႊန္ျပသည္။ လူ႔ေလာကတြင္ စားဝတ္ေနေရးသည္ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထား၍ျဖစ္ႏိုင္ေသာကိစၥမ်ိဳးကား အလ်င္းမဟုတ္။ စားဝတ္ေနေရး အဆင္မေျပက ေလာကုတၲရာေရးရာမ်ားကို မဆိုထားႏွင့္၊ ေလာကီေရးရာမ်ားကိုပင္ ေကာင္းစြာ ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္မည္မဟုတ္ေပ။ အူမေတာင့္မွ သီလေစာင့္ႏိုင္သည္ဟူေသာ ဆို႐ိုးစကားသည္ မွန္ကန္လွေပသည္။ ထို႔အတြက္ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္ (၆၂း၁၀)တြင္ အသင္တို႔သည္ ဆြလာသ္ ေဆာက္တည္ၿပီးေသာအခါ ကမၻာသို႔လွည့္၍ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္၏ ရိကၡာေတာ္ကို ႐ွာေဖြၾကကုန္ေလာ့}ဟု အတိအလင္း မိန္႔ၾကားထားေတာ္မူသည္။ တရားသျဖင့္ ဥစၥာပစၥည္း႐ွာေဖြရမည့္အေၾကာင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ တမန္ေတာ္ျမတ္ကလည္း “ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးမႈသည္ သာသနာပျဖစ္ေစတတ္သည္။ တရားသျဖင့္ စီးပြား႐ွာေဖြျခင္းသည္ မလုပ္မေနရ တာဝန္မ်ားေနာက္ မလြဲမေ႐ွာင္သာေသာ တာဝန္တစ္ရပ္ပင္ျဖစ္သည္။ အသင္တို႔သည္ မိမိတို႔၏ အိမ္သူအိမ္သားမ်ားအား ဝ၀လင္လင္ ႐ွာေဖြေကြ်းေမြးၾကကုန္။ ဤသည္ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္၏လမ္းေတာ္၌ ဂ်ီဟာ့ဒ္ သက္စြန္႔ ႀကိဳးပမ္းရာမည္သည္”ဟု မိန္႔ၾကားေတာ္မူခဲ့သည္။ လယ္ယာကိုင္းကြ်န္းႏွင့္ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားသည္ စားဝတ္ေနေရးတြက္ အလြန္အေရးပါေသာလုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍လည္း တမန္ေတာ္ျမတ္က “အသင္တို႔သည္ လယ္ယာကိုင္းကြ်န္း လုပ္ကိုင္ၾက၊ လယ္ယာကိုင္းကြ်န္းလုပ္ငန္းသည္ အလြန္မဂၤလာ႐ွိ၏၊ တိုးပြား၏”ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းႏွင့္ စပ္ဆိုင္ေသာအတတ္ပညာသည္မ်ားကို အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္သည္ အထူးႏွစ္သက္ ျမတ္ႏိုးေတာ္မူသည္}ဟူ၍လည္းေကာင္း မိန္႔ေတာ္မူခဲ့ေလသည္။ စားဝတ္ေနေရးတြင္ ဆူႀကံဳနိမ့္ျမင့္ အလြန္အကြ်ံ ကြာျခားေနပါက ဒုကၡေရာက္ႏိုင္သည္။ ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္က ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္(၅၉း၇)တြင္ “ဥစၥာပစၥည္းသည္ အသင္တို႔အနက္ ကံုလံု ၾကြယ္ဝသူတစ္စု၏ လက္တြင္း၌သာ စုပံုမေနရာ”ဟု အတိအလင္းမိန္႔ၾကားေတာ္မူျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္တဝ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္တြင္ ဇကားသ္ေပးရမည့္အေၾကာင္း၊ အတိုးအညြန္႔မစားသံုးရမည့္အေၾကာင္း၊ အတိုးအညြန္႔စားသံုးသူမ်ားကိုတိုက္ရမည့္အေၾကာင္း၊ အေလာင္းအစားမျပဳလုပ္ရမည့္အေၾကာင္း၊ အေပ်ာ္အပါးမလိုက္စားရမည့္ အေၾကာင္း၊ ခိုးဝွက္ တိုက္ခိုက္ လုယက္ျခင္း မျပဳလုပ္ရမည့္အေၾကာင္း၊ မျဖဳန္းတီးရမည့္အေၾကာင္း၊ စားဝတ္ေနေရးတြင္ အလယ္အလတ္လမ္းစဥ္ကို လိုက္နာရမည့္အေၾကာင္း၊ ၿခိဳးၿခံစြာေနထိုင္ရမည့္အေၾကာင္းမ်ားကို အထပ္ထပ္အခါခါ မိန္႔ၾကားထားေတာ္မူသည္။
မြတ္စလင္ဂုဏ္ရည္
အစၥလာမ္အယူဝါဒကို လက္ခံနာယူက်င့္သံုးသူတစ္ဦးသည္ -
(၁) ယံုၾကည္ခ်က္ မွန္ကန္ရမည္။
(၂) ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ ဆက္ဆံမႈေျပျပစ္ရမည္။
(၃) သူတစ္ပါးအက်ိဳးေဆာင္ရမည္။
(၄) သီလေကာင္းရမည္။
(၅) ဇြဲသတၲိ႐ွိရမည္။
ဤအေၾကာင္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ကုရ္အာန္က်မ္းျမတ္တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း မိန္႔ဆိုထားေတာ္မူသည္။ “အေ႔႐ွဘက္၊ အေနာက္ဘက္သို႔ မ်က္ႏွာမူျခင္းသည္ ေကာင္းျမတ္သည္မဟုတ္။ ေကာင္းျမတ္ေသာသူမြန္သူျမတ္တို႔ကား အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္အားလည္းေကာင္း၊ ေနာက္ဆံုးေန႔ကိုလည္းေကာင္း၊ ေကာင္းကင္တမန္မ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ က်မ္းဂန္မ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ တမန္ေတာ္အေပါင္းကိုလည္းေကာင္း ယံုၾကည္ၾကသည္။ ထို႔ျပင္ ၄င္းတို႔သည္ မိမိတို႔ဥစၥာ ပစၥည္းမ်ားကို ခံုမင္ၾကပါလ်က္ ေဆြဆင္းရဲ မ်ိဳးဆင္းရဲမ်ားကို လည္းေကာင္း၊ မိတဆိုး ဖတဆိုးမ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ ဆင္းရဲသားမ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ ဒုကၡသည္ ဧည့္သည္မ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ လက္ျဖန္႔ေတာင္းခံစားေနၾက႐ွာေသာ သူေတာင္းစားမ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ ေက်းကြ်န္မ်ားကို ကြ်န္ဘဝမွ လြတ္ေျမာက္ေစရာတြင္လည္းေကာင္း လွဴဒါန္းေပးကမ္း ၾကသည္။ ထို႔ျပင္ ၄င္းတို႔သည္ ဆြလာသ္ဝတ္ျပဳၾကသည္။ ဇကားသ္ေပးလွဴၾကသည္။ ကတိတည္ၾကသည္။ ထို႔ျပင္တဝ ၄င္းတို႔သည္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးသည့္အခါတြင္လည္းေကာင္း၊ ေရာဂါဖိစီးသည့္အခါတြင္လည္းေကာင္း၊ စစ္မက္ျဖစ္ပြားေနၾကသည့္ အခါတြင္လည္းေကာင္း ႀကံ့ခိုင္စြာရပ္တည္ေနၾကသည္။ ဤဂုဏ္ရည္မ်ားႏွင့္ျပည့္စံုသူမ်ားသည္ သစၥာဝါဒီမ်ားျဖစ္ၾကေပသည္။ ဤပုဂၢိဳလ္မ်ားသာလွ်င္ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္အား ေၾကာက္႐ြံ႕႐ိုေသခန္႔ညားေသာ သူမြန္သူျမတ္အားျဖစ္ၾကေပသည္။ ”(ကုရ္အာန္ ၂း၁၇၇)
ေနာက္ဆံုးမိန္႔ၾကားေသာဩဝါဒ
တမန္ေတာ္ျမတ္သည္ ဟစ္ဂ်္ရီသကၠရာဇ္ (၁၀)ခုႏွစ္၊ ဇစ္လ္ဟတ္ဂ်္ဂ်ဟ္လ (၁၁)ရက္၊ ခရစ္ႏွစ္ (၆၃၂)ခုႏွစ္၊ မတ္လ(၈)ရက္ေန႔တြင္ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္၏ေက်ာင္းေတာ္ကို ဖူးေျမာ္ရန္အတြက္ ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာေသာ သာဝကႀကီးမ်ားႏွင့္အတူ မကၠာၿမိဳ႕ေတာ္အနီး႐ွိ မီနာၿမိဳ႕တြင္ ေရာက္႐ွိေနေတာ္မူခဲ့သည္။ ဇစ္လ္ဟစ္ဂ်္ဂ်ဟ္လ(၉)ရက္ေန႔တြင္ အလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္၏အထံေတာ္မွ “ယေန႔ ငါအ႐ွင္ျမတ္သည္ အသင္တို႔ အဖို႔ အသင္တို႔၏ဝါဒကိုျပည့္စံုေအာင္ျပဳေတာ္မူလိုက္ၿပီ။ ငါအ႐ွင္ျမတ္သည္ အသင္တို႔အဖို႔ ဝါဒအျဖစ္ အစၥလာမ္ကို ႏွစ္ၿခိဳက္ေတာ္မူၿပီ”ဟူေသာ အာယသ္ေတာ္က်ေရာက္လာခဲ့ေပသည္။“အခ်င္းတို႔၊ အသင္တို႔သည္ ဤသည့္ဩဝါဒမ်ားကို တဆင့္ေဟာၾကားၾက။” တမန္ေတာ္ျမတ္သည္ ယင္းသို႔ တရားဓမၼေဟာၾကားၿပီးေနာက္ အသင့္ေရာက္႐ွိေနေသာ တပည့္သားတို႔အား မိမိသည္ တရားဓမၼေဟာၾကားမႈႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ တာဝန္ေက်ပြန္သည္၊ မေက်ပြန္သည္ကို ေမးျမန္းေတာ္မူရာ တပည့္သားမ်ားက “တမန္ေတာ္ျမတ္သည္ တာဝန္ေက်ပြန္ေတာ္မူပါၿပီ”ဟု တခဲနက္ေလွ်ာက္ထားခဲ့ၾကေလသည္။ ထိုအခါ တမန္ေတာ္ျမတ္သည္ ေကာင္းကင္သို႔ လက္ညႇိဳးညႊန္ကာ “အိုအလႅာဟ္အ႐ွင္ျမတ္၊ မွတ္ေတာ္မူပါ”ဟုေလွ်ာက္ထား၍ မိမိ၏တာဝန္တို႔ကို တိက် ျပတ္သားစြာေဆာင္႐ြက္သြားေတာ္မူခဲ့ေလသည္။ ဤကား အစၥလာမ္ဝါဒီတို႔ လိုက္နာက်င့္သံုးၾကရမည့္ ဩဝါဒေတာ္မ်ားတည္း။
ကိုးကားခ်က္
ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္း၊ အတြဲ-၁၅(အ)အကၡရာက႑မွ ထုတ္ႏႈတ္ေဖာ္ျပသည္။
Sauce by nyazin...